کد مطلب:369331 شنبه 16 بهمن 1395 آمار بازدید:354
»»» فهرست کتاب
درباره‌ی خود و دوستانش
عنوان دعاء چنین است:
و کان من دعائه علیه‌السلام لنفسه و لاهل و لایته، از دعاهای امام (ع) درباره‌ی خود و دوستانش می‌باشد.
محتوای دعا
دعاهای صحیفه‌ی سجادیه، معمولا با مدح و ستایش خداوند و بیان صفات الهی شروع می‌شود. در این قسمت امام (ع) درسهایی از خداشناسی را بیان می‌کند. و متناسب با بیان صفات الهی درخواستهایی را در پیشگاه مقدس خداوند مطرح می‌نماید و حقیقتا درک و بیان این تناسب و بیان صفات خداوند و توصیف ذات اقدس الهی جز از زبان معصومین برنمی‌آید.
دعاء پنجم از ترکیبی خاص برخوردار است، که تا انتهای دعا رعایت شده، یعنی امام (ع) ابتدا به مدح و ثنای الهی می‌پردازد و سپس بر پیامبر و آلش درود می‌فرستد و سپس درخواستهای خود را بیان می‌کند.
فراز اول این دعا چنین است: یا من لا تنقضی عجائب عظمته، صل علی محمد و آله، و احجبنا عن الالحاد فی عظمتک، ای آنکه شگفتیهای بزرگی او پایان ندارد، بر محمد و آل او درود فرست، و ما را از ستم در عظمت خود بازدار (چون ارتکاب گناه و عدول از حق، یک نوع جور نسبت به عظمت خالق است).
[صفحه 53]
اینکه انسان در پیشگاه خداوند چه چیزی را درخواست کند، و از خدا چه بخواهد، موضوع مهمی است و امام (ع) به ما آموزش می‌دهد که از خدا چه بخواهیم. بخشی از درخواستهایی که در این دعا مطرح شده عبارتند از:
1- و اعتق رقابنا من نقمتک، و گردنهای ما را از عذاب و کیفر (دوزخ) آزاد فرما.
2- و اجعل لنا نصیبا فی رحمتک، و برای ما در رحمت خود بهره‌ای قرار ده،
3- و ادننا الی قربک، و ما را به قرب خود نزدیک نما.
4- و کرمنا علیک، و ما را نزد (احسان) خود گرامی بدار.
5- و لا تفضحنا لدیک، و ما را (روز رستاخیز) نزد خود (به آنچه می‌دانی) رسوا مگردان.
6- اللهم اغننا عن هبه الوهابین بهبتک، بار خدایا به بخشش خود ما را از بخشش بخشندگان بی‌نیاز گردان.
7- و ادل لنا و لا تدل منا، و ما را (بر دشمنان دین) پیروز گردان و (آنها را) بر ما پیروز مگردان.
8- و قنا منک و احفظنا بک، و اهدنا الیک، و ما را از خشم خود نگهدار، و به لطف خود حفظ فرما و به راه راست به سوی خود راهنمائی کن.
9- و لا تباعدنا عنک، و ما را از (رحمت) خود دور مگردان.
10- و اکفنا حد نوائب الزمان، و شر مصائد الشیطان، و مراره صوله السلطان، و ما را از سختی پیشامدها و اندوه‌های روزگار، و بدی
[صفحه 54]
دامهای شیطان، و تلخی غلبه‌ی پادشاه حفظ فرما.
11- و اکفنا، و ما را بی‌نیاز گردان
12- و اعطنا، و به ما عطا فرما
13- و اهدنا، و ما را هدایت کن
14- و امنعنا بعزک من عبادک، و ما را به قدرت و توانائی خود از (زیان) بندگانت دور ساز.
15- و اغننا عن غیرک بارفادک، و به بخشش خود از دیگری ما را بی‌نیاز گردان.
16- و اسلک بنا سبیل الحق بارشادک، و به راهنمائی خود ما را به راه حق راهنمائی کن.
17- و اجعل سلامه قلوبنا فی ذکر عظمتک، و سلامتی دلهای ما را در یاد عظمت و بزرگی خود قرار بده.
18- و فراغ ابداننا فی شکر نعمتک، و آسایش تن‌های ما را در سپاسگزاری نعمت خود قرار بده.
19- و انطلاق السنتنا فی وصف منتک، و شیرینی زبانهای ما را در بیان نعمت خود قرار بده.
نگاهی گذرا بر درخواستهای امام (ع) در مقام دعا، از پیشگاه الهی، بیانگر این حقیقت است که درخواستها برگرفته از تعالیم قرآن و همگی در جهت رشد و کمال الهی انسان است. و آنجا هم که امام (ع) درخواست امکانات مادی می‌نماید در جهت حفظ دین و حرمت و شخصیت و کرامت انسان است. و نمی‌خواهد دست و زبان و اندیشه‌اش جز به راه خدا و جز به سوی خدا در جهتی دیگر مشغول
[صفحه 55]
شود، و مشکلات روزمره‌ی زندگی او را از پیمودن راه کمال بازدارد.
گذشته از این، درخواستهای امام (ع) در قالب دعا، فرمولها و محورهای اساسی رسیدن به کمال را معرفی می‌کند. و به شیوه‌ای دقیق شرایط مساعد و مناسب فردی و اجتماعی را برای تکامل انسانها یادآور می‌شود. علاوه بر این در تمامی دعاها، با به کار بردن ضمیر جمع رسیدن به کمال را برای همه درخواست می‌کند.
و امام (ع) به ما می‌آموزد که از خدا بخواهیم در زمره‌ی افراد زیر قرار بگیریم:
1- الداعین، دعوت کنندگان به سوی خدا
2- الدالین، راهنمایان به سوی خدا
3- الخاصین، از نزدیکان به (رحمت) خدا
[صفحه 56]